Een blinde vlek
Voedselproductie komt voort uit een landschap, of andersom gezien, een landschap wordt in belangrijke mate gevormd door voedselproductie. Wat is eigenlijk de relatie tussen landschap en voedsel? Komen verantwoorde, smakelijke producten uit een smakelijk landschap? En andersom?
Er vormen zich twee hypotheses:
I. In het landschap herkennen we ons voedsel niet.
II. In ons voedsel herkennen we het landschap niet.
Waarom is dat zo moeilijk? Veel mensen lijken een blinde vlek te hebben voor de relatie tussen mens, voedsel en landschap.
Een caleidoscopisch onderzoek
We onderzoeken de blinde vlek empirisch in de omgeving van Diepenheim. Een blok van 4 km2 in de topografische atlas (1:25.000) dat alles heeft: een beek, bos, houtwallen, weilanden, maïsakkers, boerderijen, een camping, een park met vakantiehuisjes.
[google-map-v3 width=”500″ height=”500″ zoom=”14″ maptype=”satellite” mapalign=”center” directionhint=”false” language=”nl” poweredby=”false” maptypecontrol=”false” pancontrol=”false” zoomcontrol=”false” scalecontrol=”true” streetviewcontrol=”true” scrollwheelcontrol=”true” draggable=”true” tiltfourtyfive=”false” addmarkermashupbubble=”false” addmarkermashupbubble=”false” addmarkerlist=”52.200, 6.560{}1-default.png” bubbleautopan=”true” showbike=”false” showtraffic=”false” showpanoramio=”false”]
Kortom, in dit landschap dat door velen als aantrekkelijk wordt beschouwd, kiezen we voor het gewoonste stukje – als een pars pro toto voor ruraal Nederland op de hoge zandgronden.
Tijdens lente, zomer en herfst 2012 gaan 12 verkenners het proefgebied met de vraag: “Wat is er te eten?” Gedurende de dag brengen zij eetbare vondsten naar voedselontwerper Ernst Ruijgrok die de ‘smaak van de dag’ bereidt.
Aan het eind van de dag brengen de verkenners verslag uit aan het panel bestaande uit Harro de Jong, Martin Drenthen, Martijn van Beek en Nils van Beek, aan curatoren en wisselend publiek. Tijdens het gesprek dat volgt wordt de ‘smaak van de dag’ opgediend om de eetbaarheid van het landschap samen te proeven. De verkenners schrijven na thuiskomst een essay over hun bevindingen.
Door waar te nemen verbind je jezelf met het onderwerp van je onderzoek. We willen leren van wat we zien door observaties op een non-hiërarchische manier aan elkaar te koppelen en te combineren met wat we al weten.
Natafelen
Na elke verkenning tafelen verkenners, panel en curatoren na. Het panel bewaakt twee onderzoekslijnen.
I. De classificatie van voedsel bestrijkt de reikwijdte tussen het landschap als voedsel voor het lichaam en voedsel voor de geest. Wat is eetbaar?
II. De classificatie van tijd en ruimte gaat dieper in op hoe het cultuurlandschap een nevenproduct is van voedselproductie en energie en bouwmateriaal; oftewel van wonen en werken.
In een vierde sessie, de wintersessie, tafelen we na met een grote groep experts. We proberen antwoorden te formuleren op onze onderzoeksvraag en nemen een voorschot op de volgende vraag: Als we de blinde vlek kennen, welke kansen zien we dan tussen droom en werkelijkheid en welke mogelijkheden zien we voor de kunst als katalysator?